Pertsona orok auzolanean eta balio eraldatzaileetan oinarritutako lan duin bat izateko duen eskubidea bermatzea, ekoizpen baliabideen jabego kolektiboko formulen bitartez eta ekoizpen harreman ez kapitalistetan oinarrituz. Ekoizpen harreman horiek erabakitze prozesu demokratikoetan eta banaketa sistema justuetan oinarritu, eta bateragarri egitea ingurunearen eta bizitzaren gaur egungo eta etorkizuneko iraunkortasunarekin.

3 neurgailuren bidez aztertzen dugu:

• Lanaren burujabetza kontzeptua: Lana pertsona orok ekonomian eta komunitatean duen parte hartzeko tresna gisa ulertzen dugu. Lanaren bitartez biztanleriaren beharrizanak asetzeko baliagarriak izango diren ondasun eta zerbitzuen ekoizpena bideratzen da, pertsona ororen gaitasunak garatzeaz batera. Era berean, lanaren izaera anitzak aintzat hartzen dira, ordaindutako enpleguez gain, horiek eta ordaindu gabeko zaintza lanen eta borondatezko lanen arteko oreka eta aitortza bat ahalbidetuko delarik.
• Lan autoeratua: Autoeraketa autonomiadun eraketa da, atxikipen libretik abiatutako autonomiatik sortua, eta autonomia sortzen duena. Zentzu horretan, kideek beregaintasunez erakundea kontrolatu eta bestelako erakunde edo gobernuekin akordiorik sinatzekotan, edo finantzazioa kanpo iturrietatik lortuz gero, horiek guztiak kideen kontrol demokratikoa bermatuko duten baldintzetan burutzen dira. Pertsonen erabakimenean oinarritutako eraketa edo erakundea da, autoarauketa prozesuak barne hartzen dituena, autoantolaketatik abiatzen dena, autokudeaketa eskatzen duena eta autogobernu pertsonal eta kolektiboa duena ipar.
• Parte hartze integrala, demokratrikoa eta inklusiboa: Parte-hartzea era demokratikoan hiru dimentsiotan ahalbidetzea bilatzen da: kudeaketan, emaitzetan eta jabegoan. Izaera parte hartzailea zabaldu erabiltzaile eta bezeroetara ere, edota modu zabalagoan, erakundean interesa duten eragile anitzetara.
  Parte hartze mota ezberdinak berezi behar dira erakundeen barnean: zuzenak edo zeharkakoak (langileen ordezkarien bitartez), izaera formalekoak (lan hitzarmen edo barne itunetan arautuak) edo ez formalekoak (borondatezko izaera dutenak).

Kolektiboaren zentzu hau erabakitze egitura demokratikoen bitartez eta kideen arteko elkartasun mekanismoen bitartez gauzatzen da. Pertsonak, bizitza sareak, lana eta gizarte helburuak kapitalaren aurretik lehenesten dira, kudeaketa garden, demokratiko eta parte hartzailea burutuz, eta etekin ekonomiko eta ez ekonomikoen banaketa justua ezarriz.

3 neurgailuren bidez aztertzen dugu:

• Gardentasuna: Proiektu komunitarioa osatzen duten kideek atzipen osoa eta zuzena dute autokudeaketarako beharrezko informaziora, ezagutzara, kudeaketa datuetara, baliabideetara eta horien erabilerara, gardentasun irizpideekin bat eginez.
• Banaketa Justua: Jarduerak sorturiko emaitza ekonomiko eta ez ekonomikoen banaketa egitasmoaren parte diren kideek egindako lan ekarpenaren araberakoa da, eta egoki den kasuan, erakundearen helburu sozietariora bideratu liteke, egon daitezken zapalkuntzak gainditzeko eta izaera demokratikoa emaitzen banaketan txertatzeko.
• Barne prestakuntza: Kideen prestakuntza maila talde izaeraren oinarria da, kide ororen ezagutza maila parekatzeak egitasmoaren baitako berdintasuna bermatzen baitu. Prestakuntzaren hiru alorrak barnebiltzen dira kasu honetan, operatiboa, ideologikoa eta taldetasuna sendotzeko teknika erraztaileen ingurukoa.

Lurraldearen tokian tokiko garapen iraunkorra eta komunitarioa bultzatuta, gure ingurumerarekiko, eta inguru sozial, ekonomiko eta politikoarekin konpromisoa gauzatzea, gizartearekiko beharrezkoa diren eraldaketak lortzeko bidean, ESEaren paradigmaren baitan.

3 neurgailuren bidez neurtzen dugu:

• Intzidentzia politikoa: Eragile politiko gisa intzidentzia politikoa bilatzen duen proiektua da, gizarteko eztabaida sozioekonomikoetan parte hartuz eta burujabetza eta gizarte eraldaketaren helburuen alde eraginez.
• Interkooperazioa eta izaera banatua: Elkar laguntza eta mutualismoa egituratu, maila anitzetako sare kooperatiboak indartuz. Interkooperazio hori eman liteke elkartasunerako tresna partekatuak sortuz, sare kooperatiboak osatuz, sarearen baitan mekanismo konkretuak sortuz (finantzariak, antolakuntza mailakoak, etab.), edo sarerik osatu gabe ikuspegi berdina duten elkarteen ekintza komunen bitartez.
  Interkooperazioak, izan lezake helburu ekonomikoa (harreman komertzialak sendotzea) edo hartu lezake dimentsio politikoa (ordezkaritza eta presio egiturak sortuz edo gizarte eraldaketarako mugimendu bilakatuz).
• Kultura eta ondare komuna: Tokian tokiko kultura izaeraren aberastasuna eta aniztasuna indartu, ondasun kulturalak eta ondare komuna zabaltzen duten baliabideak (ezagutza libreak, natur baliabide komunak…) zaindu eta sortzeko gaitasunarekin. Tokian tokiko kultura lurraldearen gaineko ikuspegi sistemikoan oinarritzen da, bertakotasunean eta gertutasunezko harremanetan gauzatzen da eta bertako hizkuntzan, euskaraz, gorpuzten da.

Batetik, aktibitatean ko-eraketa politika bat ezarriko da, jardueran eragina duten eragile guztiak (langileak, ekoizleak edo-eta hornitzaileak, finantza-bideragarritasuna bermatzen duen pluraltasun ekonomikoa landuko da; hau da, jatorri ezberdineko baliabideak eta gaitasunak mobilizatzeko eta eskuratzeko gaitasuna garatuko da, betiere, proiektuaren gainerako dimentsioekin oreka bilatuta.

2 aldagaieran arabera neurtzen dugu:

• Egonkortasun Ekonomikoa: Ekintzailetza proiektuak aldagai ekonomikoen jarraipen jarraitua egiten du sortutako balioak (ekonomikoak eta ez ekonomikoak) neurtuz eta proiektuaren biziraupen ekonomikoa eta posizionamendu estrategiko eta operatiboa baloratuz. Aktibitate ezberdinak eduki, ohiko enpresak baino dibertsifikatuagoak, horrela, merkatu aldaketekiko erresilienteagoa eta kide bakoitzaren motibazioak piztuta mantentzeko bitarteakoak jartzen dira eta beharrezko barne berrikuntzarako baldintzak hobetzen dira.
• Elkarrekikotasun ekonomikoa:Askotariko eragileak mobilizatuz (erabiltzaileak, langileak, bolondresak zein herri erakunde edo erakunde finantzatzaileetako ordezkariak) sorturiko borondatezko harremanen indartzea, izan harreman horiek merkatu bidezkoak edo merkatutik kanpokoak, denak ere eman-hartu- itzuli elkarrekikotasun logiketan oinarrituak eta elkartasunezko loturak sendotzeko sortuak.

Ekonomia feministaren eta ekonomia ekologikoaren oinarriak barneratzen dira. Batetik, proiektuak erronka ekosozialarekin bat egiten du eta jarduera ekonomikoa energia, material eta hondakin gutxiagorekin egiten saiatzen da. Jardueratik sortutako produktuen ezaugarriak irizpide ekologikoekin zainduz bere bizitza ziklo osoan. Era horretan, trantsizio ekosozialerako berebizikoa den metabolismo soziekonomikoaren aldaketan eragiten du.

Ondasun naturalekiko harremanaren arabera neurtzen da: Egitasmoak beharrezko dituen energia eta materialen hornidurarako politika arduratsuak gauzatu, erosketa horiek natur baliabideen ustiapenean duten eragin kaltegarria arinduz, erregai fosilen kontsumoa murriztu edo ezabatzeko bidean berebiziko arreta jarriz jatorri berriztagarriko energia iturrien erabilpenean, eta ingurumen irizpideak eta gertutasuna bermatzen dituzten materialen erosketan.

Erakundeak bizitzaren sostengurako berebizikoak erreproduktiboak (norbanakoa, taldea eta diren zeregin produktiboak eta komunitatea) aitortuko ditu, balioan jarriz eta baldintzak bermatuz. Horrekin, boterea eta lidergoaren espresioaren eraldaketan eragin eta erabaki nahi da, eredu ez patriarkalak eta antiarrazistak garatuz, adieraziz eta azaleratuz.

4 aldagai erabiliko ditugu neurtzeko:

• Alor erreproduktiboaren lanketa: Erabaki gune eta funtzionamendurako lan produktiboen zein erreproduktibo eta komunitarietarako beharrezkoak diren denborak neurtu/kontuan hartu. Proiektuaren garapenerako emozioak eta gatazken kudeaketa ikuspegi positibo batetik landu, lehiakortasun eta bortizkeriatik baino, gaiak negoziazio eta akordiotik jorratuz eta horretarako beharrezkoak diren baliabideak eta gaitasunak landuz.
• Rol eta lan banaketa: Emakumeen parte-hartzea eta erabaki ahal- mena sustatu, proiektuaren lan ezberdin zein botere eremuetan horien abiapuntuko desa- bantailak ezabatuz eta garapenerako aukerak zabalduz. Egitasmoaren baitan ikusgarrienak eta ikusezinak diren lanak/rolak definitu eta eu- ren banaketa eta egon daitezken dikotomiak eta hierarkizazio mailak kontuan izan, proiektuko kide guztien ardura gisa.
• Betaurreko moreak: Gizarte ekonomiarekin batera ezinbesteko oinarria da ikuspegi feminista. Alor ekonomikoan (zaintza kateak, lanen errekonozimendua, etab), zein sozialean (genero rolak eta hauen arteko desorekak) balio feministak txertatuak behar ditu gizarte ekonomiak, eta horretarako ariketa konsziente bat egin.
• Jasangarritasuna: Bizitzaren jasangarritasuna apustu politikoa eta, are gehiago, larrialdiko deia da, pertsonak eta planeta gure jardueraren erdigunean jarriko dituen, gure eta etorkizuneko belaunaldien eskubideak erabiltzea ahalbidetuko duen, eta zaintzaren etikan oinarrituko den eredu bat garatzearen alde.